Վնասում են ստեղնաշարերը եւ թաչսքրինը երեխաների ուղեղի զարգացմանը
Քոմփյութերները եւ պլանշետները դարձել են մեր կյանքի ամենօրյա մասը եւ գրեթե անփոխարինելի են նույնիսկ կրթության ոլորտում: Երեխաները ողջ աշխարհում հեշտությամբ տպում են տեքստը ստեղնաշարի վրա եւ սահեցնում են մատները սենսորային էկրանին, մի կողմ դնելով թուղթը եւ գրիչը:
Արդյոք սա ազդո՞ւմ է ինչ - որ կերպ երեխաների զարգացման եւ ստեղծագործական ունակությունների վրա:
Ճանաչողական ներվոլոգիայի ոլորտում անցկացրած նոր հետազոտությունները Միացյալ Նահանգների Բլումինգտոնի համալսարանի հետազոտող Կարին Ջեյմսի կողմից , ցույց է տալիս այս նորարարության բացասական ազդեցության բարձր հավանականությունը դպրոցներում:
BBC Լրագրողները զրուցել են Ջեյմսի հետ ձեռքով գրելու հմտության կարեւորությունը երախայի ուղեղի զարկացման համար:
Գրել թե տպել
Իր ուսումնասիրության համար պրոֆեսոր Ջեյմսը ընտրեց երեխաների, որոնք դեռ չեն սովորել կարդալ: Երեխաները կարող են տարբերակել տառերը, բայց դեռ չեն կարողացել բառեր կազմել:
Երեխաները բաժանվեցին երկու խմբի: Մի մասին սովորեցրել են տառեր գրել թղթի վրա, մյուսներին հավաքել ստեղնաշարի վրա:
Հետազոտողները առաջին հերթին նայեցին երեխաների անգիր տառերը հիշելու կարողությունը եւ միեւնույն ժամանակ, քոմփյութերային տոմոգրաֆիայի օգնությամբ փորձում էին հասկանալ, ուղեղի փոփոխությունները ժամանակի ընթացքում:
Քոմփյութերային տոմոգրաֆիա էր կատարվել դասերից առաջ եւ հետո, որից հետո հետազոտողները համեմատել են արդյունքները երկու խմբերի, չափելով ուղեղի թթվածնի սպառման աստիճանը:
Կապը գրելու եւ կարդալու միջեւ
Գիտնականները հայտնաբերել են, որ ուղեղը իրեն պահում է այլ կերպ, կախված նրանից, թե երեխաներին սովորեցրել են այբուբենը ձեռագրով, թե ստեղնաշարի.վրա մեքենագրելով:
Երեխաների ուղեղի գործունեությունը, ովքեր գրել էին ձեռքով, նման էր մեծահասակների ուղեղի գործունեությանը, ովքեր կարող են կարդալ եւ գրել: Այն դեպքում, երբ երեխաները, սովորել էին մուտքագրել ստեղնաշարի վրա, արդյունքը այլ էր:
Գիտնականները հայտնաբերել են, որ ուղեղը սահմանում է կապ ձեռագրով գրելու եւ կարդալու միջեւ:
« Տոմոգրաֆիայի արդյունքները ցույց են տալիս, որ գրելը նախապատրաստում է կարդալուն, որը հեշտացնում է կարդալ սովորելու գործընթացը, երբ երեխաները անցնում են այս փուլին», - ասում է պրոֆեսոր Ջեյմսը:
Զարգացնել նուրբ շարժիչային հմտություններ, որոնք անհրաժեշտ են վարժվել գրելու հմտություններին, կարող են օգուտ բերել ճանաչողական զարգացման այլ ոլորտներում, - ասում է պրոֆեսոր Ջեյմսը:
Քոմփյութերները դպրոցներում
Հետղոզության արդյունքները կարող են լուրջ ազդեցություն ունենալ կրթական համակարգի վրա:
Ըստ պրոֆեսոր Ջեյմս, որոշ երկրներ շտապել էին մտցնել քոմփյուտերները կրթական համակարգի տարրական դասարանները: Նա կարծում է, որ այս ուսումնասիրությունը կարող է սահմանափակել այդ միտումը:
Միացյալ Նահանգներում որոշ դպրոցներում արդեն գեղագրության դասերը պարտադիր չեն, այդ պատճառով շատ ուսուցիչներ չեն դասավանդում: Քոմփյութերները եւ մուտքագրումը ստեղնաշարի վրա օգտագործվում են գրեթե բոլոր առարկաների ժամերին, իսկ այդ դեպքում գրելը անցնում է հետին պլան:
Խնդրի լուծումներից մեկը կլինի օգտագործել (стилуса) գրելու համար պլանշետի վրա դպրոցներում, ինչը որոշ չափով խթանում է ձեռագիրը:
Բայց պրոֆեսոր Ջեյմսի ուսումնասիրությունը կարող է հարցականի տակ դնել արդյունավետ փոխարինման առկայությունը ձեռագրին:
